De Federatie van Amateur Symfonieorkesten verstuurt maandelijks een nieuwsbrief aan haar leden. In de editie April 2020 kwam Symfonieorkest Nijmegen twee keer voor! Hieronder de knipsels.
Wie wij zijn…… Symfonieorkest Nijmegen
In 1950 ging een kleine groep Nijmeegse strijkers zich toeleggen op het begeleiden van koren. Ze noemden zich het Nijmeegs Kamerorkest.
Zeventig jaar later is veel veranderd. Het kamerorkest heeft zich ontwikkeld tot een volwaardig symfonieorkest bestaande uit zo’n 70 strijkers, blazers en slagwerkers; onze naam is nu Symfonieorkest Nijmegen. Onze ambitie is ook veranderd: onder leiding van dirigent Frans-Aert Burghgraef spelen we het gehele symfonische repertoire.
Vorig jaar voerden we het monumentale Requiem van Verdi uit, zowel in onze thuisbasis concertzaal De Vereeniging in Nijmegen als in het prachtige barokke Konzerthaus in Berlijn. We deden dat samen met het fantastische Berlijnse koor Cantus Domus. Met koor en orkest samen waren we met bijna 200 musici op het podium. De recensent van dagblad De Gelderlander schreef: “Symfonieorkest Nijmegen pakt flink uit” en gelijk had hij!
In het kader van ’75 Jaar Bevrijding’ staat de Negende Symfonie van Beethoven op het programma, samen met het Brabant Koor. Ook geen gering project.
Ons jubileum moet natuurlijk op passende wijze gevierd worden. Dat doen we allereerst met ‘Een Symfonisch Feest!’, een voor alle leeftijden aantrekkelijk concert vol afwisseling. Actrice Wendelien Wouters zal in De Lindenberg het publiek meenemen langs uitgelaten, bruisende, zwierige en trotse feestmuziek.
Het tweede jubileumconcert staat gepland voor november. De jonge violiste Noa Wildschut zal in De Vereeniging het Vioolconcert van Tsjaikovski met ons spelen. Verder staat op het programma de première van een speciaal voor ons gecomponeerd stuk van Niels Hak, een geschenk van het orkest aan de stad Nijmegen. Sluitstuk zal zijn ‘The Planets’ van Gustav Holst.
Ook een klein project kan heel leuk zijn om te doen. Joost, een jonge trompettist in ons orkest, doet dit jaar eindexamen VWO. Als profielwerkstuk voor het vak muziek componeerde hij een ‘Symfonisch Gedicht’, een fraai romantisch werk voor symfonieorkest. We hebben het met hem ingestudeerd en hebben goede hoop dat hij er een mooi cijfer voor zal krijgen. Misschien is dat het begin van een carrière als componist.
Kortom, na 70 jaar bruist het Symfonieorkest Nijmegen van energie en ambitie. www.symfonieorkestnijmegen.nl
Mijn Favoriet
Een onuitwisbare muzikale herinnering: het Requiem van Verdi
Gewoonlijk rapporteer ik in de rubriek ‘Onbekend maakt onbemind’ over orkestrepertoire, dat wat minder voor de hand ligt, en dus enige ondersteuning behoeft. Maar de bibliotheek is gesloten, dus voor deze editie van de FASO Nieuwsbrief is mij gevraagd om iets op papier te zetten over een werk dat mij na aan het hart ligt. En dan wordt de keuze eigenlijk nog moeilijker! Maar afgaand op wat het eerst in mijn gedachte springt als deze vraag aan mij wordt gesteld, zeg ik: het Requiem van Verdi, en wel om een aantal verschillende redenen.
Heel lang geleden, in de vrolijke jaren ‘70 studeerde ik Muziekwetenschap in Utrecht. Op het instituut aan de Drift 21 werd je in die tijd geacht je met de oude muziek bezig te houden. Beroemde docenten als Hélène Nolthenius, Kees Vellekoop en Willem Elders waren internationale specialisten op het gebied van de middeleeuwse, en de Nederlandse Renaissance-koormuziek.
Mijn voorkeur lag als muziekliefhebber, en als muzikant vooral bij de 20e-eeuwse, en dan vooral de nieuwste partituren. Met studiegenoten gaven we concerten met vaak door onszelf vers neergepende ‘meesterwerken’. Het verkrijgen van subsidies op nieuwe muziek en op het spelen op podia voor deze kunstsoort, zoals de IJsbreker, en het Gemeentemuseum in Amsterdam, of Theater Kikker in Utrecht was zo geregeld. Een heerlijke tijd!
Voor mijn theoretische studie dook ik in de opera en Verdi werd mijn held. Wat een krachtige muziek! En zo kom ik bij het Requiem aan, volgens mijn vader, die als koorzanger in Toonkunst Amsterdam het stuk met grote dirigenten uitvoerde, zijn beste opera. Het is zonder meer een meesterwerk, een echt meesterwerk! In het voorjaar van 2019 hebben wij met het Symfonieorkest Nijmegen het grote geluk gehad om de Messa da Requiem in het kader van 75 jaar bevrijding in de Vereeniging te mogen uitvoeren. Voor de gelegenheid hadden we via onze ex-dirigent Gijs Lennaars, die het Rundfunkchor Berlin leidt, een Berlijns koor op de kop getikt. En wat voor een koor, Cantus Domus, aangevuld met de Fixen Nixen, een dameskoor natuurlijk! Met 90 man en vrouw kwamen ze naar Nijmegen, en wij twee weken later naar Berlijn, voor een uitvoering in het legendarische Konzerthaus. Ik moet zeggen dat dit in alle opzichten een grootse belevenis was.
Laat ik mij beperken tot de noten. Vanaf het mysterieuze begin van het Kyrie sleept deze muziek je mee in een stroom van emoties die soms minutieus gedoseerd zijn en soms als een waterval over je heen denderen. Als 1e fagottist mag je na enige tijd met de tenorsolist het snellere tempo oppakken en zo ontstaat een heerlijk stemmenweefsel dat iedereen (musici en publiek) voorbereid op het indrukwekkende Dies Irae, het tweede deel dat bijna drie kwartier in beslag neemt. Na het oorverdovende en overdonderende begin met de klappen op de grote trom en daarna de acht trompetten op en achter het podium klinken schitterende koorpassages en wonderschone verzen voor de solisten, waaronder natuurlijk het Quid sum miser van de mezzosopraan geheel begeleid door die heerlijke, haast eindeloze fagotsolo. Talloze onvergetelijke passages waaronder de grote dubbel-korige fuga in het Sanctus en natuurlijk de onvergetelijke mooie sopraansolo met koor in het Libera me. Soliste Jeanette van Schaik wist hier alle aanwezigen een traan te ontlokken.
Ik zou nog wel even door kunnen gaan, maar de combinatie van solisten, koor en orkest en de akoestiek van die twee prachtige zalen, en natuurlijk de inzet van beide dirigenten Frans–Aert Burggraef en Ralf Sochaczewsky, heeft bij iedereen die hieraan deelnam een onuitwisbare indruk achtergelaten. Voor mij was het hoogtepunt uit mijn muzikantenbestaan.
Pieter de Oude
